نسخه کیهان برای حل مشکلات؛ توبه کنید | دولت گرفتار جلسه درمانی است

رویداد۲۴| روزنامه کیهان در شماره امروزش با عنوان «این گره چگونه باز میشود؟» بحرانهای اقتصادی و مدیریتی کشور را در قالبی مذهبی، اخلاقی و ایدئولوژیک تفسیر کرده و از دولت پزشکیان تا مدیران یک دهه گذشته را به «توبه و بازگشت از مسیر نادرست» دعوت کرده است.
نویسنده از همان ابتدا بحران را نه اقتصادی یا ساختاری، بلکه حاصل «نافرمانی در مسیر حق و عقل» میداند و مینویسد: «گاهی سخت گرفتن پروردگار حکیم، محبت او به بندگان مؤمن است؛ و گرنه بندگان طغیان کرده را چنان به حال خود رها میکند که تا لحظه مواخذه نهائی به خود نیایند.»
از صف غذای آمریکا تا ستایش دولت رئیسی
کیهان در بخشی طولانی از یادداشت با مقایسهای عجیب، بحران اقتصادی آمریکا را به عنوان شاهدی برای طبیعی بودن مشکلات ایران ذکر کرده است: «میلیونها نفر در مرخصی بدون حقوق هستند یا بدون حقوق کار میکنند و خانوادهها مجبورند برای گرفتن یک وعده غذا در صف بایستند... آمریکا شاهد بزرگترین فاجعه گرسنگی از رکود بزرگ ۱۹۲۹ است.»
این مقایسهها در حالی است که هیچ اشارهای به تفاوت ساختار اقتصادی یا نظام رفاهی دو کشور نشده و در ادامه، نویسنده بهجای بررسی راهحلهای اقتصادی، مسیر یادداشت را به ستایش عملکرد دولت شهید رئیسی و «تولید توانمندیهای دفاعی بازدارنده» منحرف میکند.
نسخه تکراری: کلید حل مشکلات در ژنو نیست
در ادامه، نویسنده بار دیگر به گزاره تکراری کیهان بازمیگردد: «کلید حل مشکلات در داخل است نه در مذاکرات». او با نقل سخنان رهبر انقلاب در سال ۱۳۹۳ مینویسد: «کلید حل مشکلات اقتصادی در لوزان و ژنو و نیویورک نیست، در داخل کشور است.».
اما هیچ اشارهای نمیکند که همان سیاست «اتکا به داخل» طی سالهای گذشته چه میزان توانسته بحران تورم، آب، اشتغال و رکود را کاهش دهد.
حمله مستقیم به دولت پزشکیان
بخش انتقادی یادداشت، مستقیماً متوجه دولت فعلی است. کیهان مینویسد: «رئیسجمهور تاکید میکند که باید به بخش خصوصی میدان داد...، اما وقتی جلسه تمام و درها بسته میشود، هیچچیز تغییر نمیکند... دولت پر از گفتوگو، اما کم از اقدام است.»
در نگاه کیهان، دولت پزشکیان گرفتار «جلسهدرمانی» است. اما نویسنده توضیح نمیدهد که چرا همان نهادهایی که طی سالها از تصمیمات دولتهای قبلی دفاع کردهاند، امروز در برابر همین ساختار تصمیمگیری سکوت کردهاند.
در بخش دیگری از یادداشت، برای نشان دادن اختلاف درون جریان حامی دولت، کیهان از روزنامههای اصلاحطلب مثل «شرق» و «هممیهن» نقل قول آورده که از عملکرد دولت گلایه دارند.
پایان مذهبی برای مسئلهای مدیریتی
یادداشت با نقل سخنان شهید رجایی به پایان میرسد که گفته بود: «خداوند در جهنم، جایی دارد که فشار عذابش مساوی است با گناه ۳۶ میلیون انسان؛ آنجا، جای من است، که حرکت و سخن و برخوردم، روی زندگی ۳۶ میلیون انسان اثر میگذارد.»
این پایان اخلاقی و مذهبی، همان نقطه تمایز کیهان با تحلیلهای کارشناسی است؛ جایی که سیاست، اقتصاد و مدیریت به سطح پند اخلاقی و آیات توبه فروکاسته میشود.
یادداشت تازه کیهان را میتوان نوعی «بیانیه عقیدتی» دانست نه تحلیلی اقتصادی. در آن از صفهای غذای آمریکا تا آیات توبه و سخنان شهید رجایی به عنوان شاهد مثال استفاده شده، اما خبری از تحلیل ریشههای واقعی بحران اقتصادی، ضعف ساختاری و ناکارآمدی سیستم تصمیمگیری نیست.
در واقع، کیهان به جای پاسخ به پرسش «این گره چگونه باز میشود؟» ترجیح داده بنویسد «چگونه توبه کنیم».


